رایانش ابری ، پردازش ابری ، محاسبات ابری ، کامپیوتر ابری و یا بسیاری عناوین مشابه دیگر، از جمله مواردی است که در مجامع علمی ایران برای ترجمه عبارت کلاد کامپیوتینگ ( cloud computing ) استفاده می شوند.

با پیشرفت فناوری اطلاعات نیاز به انجام کارهای محاسباتی در همه جا و همه زمان به وجود آمده است. همچنین نیاز به این هست که افراد بتوانند کارهای محاسباتی سنگین خود را بدون داشتن سخت‌افزارها و نرم‌افزارهای گران، از طریق خدماتی انجام دهند. رایانش ابری آخرین پاسخ فناوری به این نیازها بوده است. از آنجا که اکنون این فناوری دوران طفولیت خود را میگذراند، هنوز تعریف استاندارد علمی که مورد قبول عام باشد برای آن ارائه نشده است اما بیشتر صاحبنظران بر روی قسمتهایی از تعریف این پدیده هم رای هستند. موسسه ملی فناوری و استانداردها (NIST) رایانش ابری را اینگونه تعریف می‌کند:

رایانش ابری مدلی است برای فراهم کردن دسترسی آسان بر اساس تقاضای کاربر از طریق شبکه به مجموعه‌ای از منابع رایانشی قابل تغییر و پیکربندی (مثل: شبکه‌ها، سرورها، فضای ذخیره‌سازی، برنامه‌های کاربردی و سرویس‌ها) که این دسترسی بتواند با کمترین نیاز به مدیریت منابع و یا نیاز به دخالت مستقیم فراهم‌کننده سرویس به سرعت فراهم شده یا آزاد (رها) گردد.

اگر محاسبات را بعنوان عنصر اساسي پنجم فرض کنيم، آنگاه مي‌توانيم آن را مانند عناصر ديگر همچون آب مدل‌‌سازي نماييم. در اين مدل، کاربران سعي مي‌کنند بر اساس نيازهايشان و بدون توجه به اينکه سرويس در کجا قرار دارد و يا چگونه تحويل داده مي‌شود، به آنها دسترسي يابند. در رويکرد سنتي، سازمانها امنيت را با استفاده از مکانيسم‌ها و سياست‌هاي امنيتي مختلف براي سازمان خود فراهم مي‌آوردند و دارايي خود را در پشت فايروال، سيستم‌هاي پيشگيري از نفوذ، و … پنهان مي‌کردند. امروزه با ظهور رايانش ابري، داده‌هاي شخصي و خصوصا سازمان‌ها در توده ابري قرار مي‌گيرند که محل آن مشخص نيست.
امنيت محاسبات ابري، زيرمجموعه‌اي از امنيت کامپيوتر، امنيت شبکه و حتي بصورت گسترده‌تر امنيت اطلاعات است که به مجموعه‌اي از خط مشي‌ها، تکنولوژي‌ها، و کنترل‌هايي اشاره دارد که براي محافظت از داده‌ها، برنامه‌ها، و زيرساخت مربوط به رايانش ابري اشاره دارد.

VMware مسیری عملی را به شرکت ها ارایه میدهد که با حفظ سرمایه های فعلی، امکان استفاده از ساختار رایانش ابری را داشته و به اهداف با استفاده از فناوری اطلاعات نزدیک شوند.

مزایای استفاده از این تکنولوژی:

سرعت مدیریت: کاربر می‌تواند در زمان نیاز میزان منابع مورد استفاده را کاهش یا افزایش دهد
کارایی و کاهش هزینه ها: رایانش ابری، مشتریان را از مخارج سخت افزاری، نرم افزاری و خدمات و همچنین از درگیری با نصب و نگهداری نرم افزارهای کاربردی به شکل محلی آزاد می کند. همچنین هزینه ی توسعه ی نرم افزاری را کاهش داده و فرآیند را مقیاس پذیرتر می‌نماید .
مقیاس پذیری: کاربران می‌توانند در زمان تقاضا و به صورت  پویا  منابع را تدارک ببینند و نیازی به تدارک پیشینی نیست.
امنیت: به دلیل تمرکز داده‌ها، امنیت بیشتر و پیچیده تر از گذشته شده است، اما نگرانی‌ها به دلیل از دست دادن کنترل روی داده‌های حساس همچنان پابرجاست. امنیت در رایانش ابری اغلب بیشتر یا برابر با سیستمهای سنتی می‌باشد، زیرا ارائه دهندگان رایانش ابری به منابع اختصاصی امنیتی دسترسی دارند که بیشتر مشتریان از عهده خرید این منابع بر نمی‌آیند.
نگهداری: به دلیل عدم نیاز به نصب برنامه‌های کاربردی برای هر کاربر، نگهداری آسانتر و با هزینه کمتری انجام می‌شود. شرکت‌هایی که سکوهای خودشان را پیاده سازی و اجرا می‌کنند، باید زیرساخت‌های سخت افزاری و نرم افزاری خودشان را خریداری و نگهداری نمایند و کارمندانی را برای مراقبت از سیستم استخدام کنند، همهٔ اینها می‌تواند پر هزینه و زمان بر باشد. درحالیکه رایانش ابری این نیازها را برطرف می سازد. هر دستگاه ساده که توانایی اتصال و برقراری ارتباط با سرور را داشته باشد، برای استفاده از خدمات رایانش ابر کافی است و می‌تواند نتایجش را با دیگران به اشتراک بگذارد.

انواع رایانش ابری:

ابر عمومی یا public cloud

زیر ساخت و منابع محاسباتی در این روش در مالکیت یک شرکت قرار دارد و خدمات به صورت شبکه ای عمومی ارائه می شود. در واقع ابری که عموما به صورت یک سرویس بر بستر اینترنت قرار گرفته و هر فرد با پرداخت هزینه می تواند از خدمات آن بهره ببرد. در این نوع سرویس مشتری نیاز ندارد تا تجهیزات خاصی بخرد یا نرم افزار خاصی را نصب نماید. هزینه ای هم که کاربر پرداخت می کند به میزان استفاده از سرور و میزان پهنای باند مورد استفاده و نوع سرویس بستگی دارد. برنامه های هر مشتری در این نوع ابر هم در شبکه ابری، هم در سیستم های ذخیره ساز و هم در سرور وجود دارد.در این نوع ابر تفاوتی ندارد که شما از سرویس Iaas یا Paas و یا Saas استفاده می کنید، زیرا در هر صورت این سرویس قدرت پردازش بسیار بزرگی را بر بستر اینترنت فراهم می کند؛ به همین جهت به این نوع مدل کلاسیک رایانش ابری نیز گفته می شود. در این نوع ابر از معماری multi-tenant استفاده می شود و این قدرت پردازش در بین چند مشتری به اشتراک گذاشته می شود. گستردگی منابع باعث شده تا همواره ظرفیت اضافی وجود داشته باشد و در زمانهایی که مشتری نیاز دارد این ظرفیت اضافی به او اختصاص داده می شود.

شرکت های گوگل و آمازون و همچنین شرکت مایکروسافت سرویس هایی از این نوع را ارائه می دهند که هزینه برخی از آنها بسیار کم است و برخی نیز رایگان هستند. اما باید توجه داشت که مواردی مثل هک شدن یا پاک شدن داده ها تماما به عهده خود شخص است. در آمازون نیز مانند دیگر شبکه ها اکثر زمانها تنها 10 درصد از ظرفیت استفاده می شد و باقیمانده آن در زمانهای اوج مصرف استفاده می شدند؛ در نتیجه آنها دیتا سنتر های خود را به معماری ابر تغییر دادند و با این روش توانستند بازده داخلی خود را بهبود ببخشند.

از جمله مزایای این سرویس به موارد زیر می توان اشاره کرد:

• قابلیت دسترسی در هر مکانی وجود دارد.
• فایل ها و سرویس ها دارای امنیت هستند.
• به هر میزانی که از منابع استفاده شود، به همان میزان هزینه پرداخت می گردد.
• امکان سرویس دهی تا هر میزان برای کاربران فراهم است.
• نیازی به خرید تجهیزات سخت افزاری و یا نصب نرم افزار نمی باشد.
• امکان دسترسی چندگانه به سرویس های دریافتی وجود دارد.

ابر خصوصی یا private cloud

یک محیط مبتنی بر ابر مجزا است که یک سری از مزایای ابر عمومی را دارد اما روی داده ها و سرویس ها می توان کنترل داشت، زیرا فایروالی وجود دارد که از آنها محافظت می کند. نگهداری از زیرساخت های یک ابر خصوصی در شبکه ای خصوصی انجام می شود، وجود چنین شبکه خصوصی امکان مدیریت کامل آن را برای هر سازمانی فراهم می کند.

زیرساخت ابر خصوصی در دسترس عموم نیست و در اختیار یک سازمان است. در واقع در این روش یک زیر ساخت محاسباتی با افزودن واسط های مشابه ابر و مجازی ساز طراحی می شود که امکان تعامل کاربر با دیتا سنترهای محلی را فراهم می کند. اگر این فضای ابر خصوصی در دیتا سنتر شرکت دیگری قرار داشته باشد به آن ابر خصوصی برون سازمانی گفته می شود. امنیتی که در این نوع ابر وجود دارد نیازمند صرف هزینه زیادی است.

در این نوع ابر تمامی سرور ها در یک ابر گذاشته شده و سرویس ها روی آن راه اندازی می شوند و پس از نصب نرم افزارها نمی توان تشخیص داد که سرویس مورد نظر برروی کدام سرور در ابر نصب شده است.

مزایای این سرویس عبارتند از:

• امکان به اشتراک گذاری منابع سخت افزاری وجود دارد.
• عملکرد سخت افزاری در این نوع بهبود می یابد.
• انعطاف پذیری بالایی دارد.
• این نوع ابر امنیت زیادی را فراهم می آورد.
• بر روی منابع کنترل بیشتری می توان داشت.

آریاسیستم مفتخر است با تکیه بر توان متخصصین خود انواع بستر های رایانش ابری را برای مشتریان خود فراهم سازد.